cacao rocks - kardamili - acrylics on canvas - 125x112 cm  - 2019

''Αυτοσχέδιο Τηλέφωνο''

Μια πετονιά ενώνει τον Πάρτικ λη Φέρμορ και τον Παυσανία. 

Έχουν ο καθένας στο αυτί του ένα ποτηράκι μίας χρήσης. 

Η πετονιά πρέπει να είναι τεντωμένη για να ακούει ο ένας τον άλλον, 

μα που και που μπλέκεται σε φραγκοσυκιές, κατάρτια, εμφυλίους, όστρακα,

 ελαιώνες και κίονες αρχαίων ναών ή κλούβια των θεών όπως αλλιώς τους λένε.

Η ομιλία τους παρεμβάλλεται από παράσιτα ραδιοφωνικά, τζιτζικιών τζιτζίκισμα, μπουρμπουλήθρες ναργιλέδων και καλοκαιρινές βροντές.

Το αυτοσχέδιο τηλέφωνο γίνεται η μνήμη μας, μαζί με όσα πια περιφρονούμε παραδομένοι στο οικουμενικό όνειρο.

Μια αρβύλα στρατιώτη στο στομάχι ενός θαλάσσιου κήτους, ο ιδρώτας μιας μαυροφορεμένης στις αλυκές, ένα βυζαντινό οικόσημο και η αντανάκλαση του ήλιου στον ασβέστη στάζουν στη πετονιά. 

Δεν πρόλαβα να κολυμπήσω γύρω απ` τη Μερόπη όπως έκανες εσύ για ρουτίνα. Η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω καν αν μπορώ να το κάνω, μα ελπίζω στο μέλλον να προσπαθήσω τουλάχιστον.

Thank you, Μιχάλη

''ΛΟΡΝΤ ΜΠΆΙΡΟΝ''

161x91 cm - acrylics on canvas - 2019. Dio Horia

       Με την συλλογή του Παρνασσού είναι η αλήθεια οτι δεν έχω κάποια ιδιαίτερη σχέση, πρώτη φορά την επισκέφτηκα με αφορμή αυτή την έκθεση και ευχαριστώ πολύ τα Δύο Χωρία που μου έδωσαν αυτή την ευκαιρία. Είχα τον φιλολογικό σύλλογο Παρνασσό μόνο σαν αναφορά στο μυαλό μου σε ντοκιμαντέρ όπως το ''Εποχές και Συγγραφείς'' και μπορώ να πω πως ντρέπομαι για αυτό αλλά χαίρομαι κιόλας που ή Αθήνα μου επιφυλάσσει ακόμα εκπλήξεις και πράγματα να μάθω. Εντυπωσιάστηκα από τη συλλογή με τα βιβλία αλλά και τα έργα που είναι από μια άλλη εποχή, πριν τον Rodin και τους ιμπρεσιονιστές που άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουμε την τέχνη. Μελέτησα τα έργα ένα προς ένα αλλά γοητεύτηκα αμέσως απ`τη προτομή του Λόρδου Μπάιρον ενώ πάλι δεν ήξερα πολλά για αυτόν, πέρα από όσα μας μαθαίνουν στο σχολείο, την ταινία του Νίκου Κούνδουρου ''Ballad of a Deamon'' και ότι είχε κάνει γκραφίτι το όνομα του στον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Την προτομή αυτή είχε φιλοτεχνήσει ο γλύπτης Γιώργος Βιτάλης που είχε φιλοτεχνήσει και τον ανδριάντα του άλλου φιλέλληνα Γουίλιαμ Γκλάντστοουν που βρίσκεται στο προαύλιο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θυμήθηκα πως ένας απ`τους πιο αναγνωρισμένους Έλληνες καλλιτέχνες, τον Γιάννη Κουνέλη, που έλεγε πως μία απ`τις προσωπικότητες που τον Ενέπνευσαν και τον έκαναν να νιώσει πως είναι πολίτης του κόσμου ήταν ο Λόρδος Μπάιρον. Έλεγε πως θυμόταν την αφίσα του Μπάιρον στον τοίχο του σχολείου του στην Καστέλα και πως αυτή τον έκανε να νιώσει την έννοια της ελευθερίας και πως αυτό ήταν το έναυσμα για να γίνει ένας καλλιτέχνης ιντερνατσιονάλε ενώ είχε γεννηθεί στον Πειραιά, μάλλον αυτή ήταν και η πρώτη του επαφή με την τέχνη. Ο Λόρδος Μπάιρον ήταν ένας φιλέλληνας αγωνιστής της Ελευθερίας και έχω ένα αίσθημα πως ποτέ δεν κατάλαβε τους Έλληνες. Ίσως ζούμε σε μια εποχή που χρειαζόμαστε και άλλους ''Μπάιρον'' που να μην καταλαβαίνουν τους αλλοτριωμένους Έλληνες που και αυτοί με την σειρά τους ακόμα δεν έχουν καταφέρει να είναι πολίτες του κόσμου όπως ο Κουνέλης.  Για την έκθεση ''Beautifull'' έκανα μια ζωγραφική απόπειρα καταγραφής της εντύπωσης μου για την προτομή του Μπάιρον με την τεχνοτροπία των δύο επιπέδων που χρησιμοποιώ τον τελευταίο καιρό επηρεασμένος κυρίως απ`τον Πiκαμπιά και τον Γκίκα στο πρώτο επίπεδο, και μια διάθεση για αναπαράσταση σε δεύτερο επίπεδο με απλές γραμμές που αλλάζουν χρώμα ανάλογα με το φόντο.

''Hymettus''

I am a street artist who is active in Athenian streets and the streets of other cities of the world the last ten years. Since a long time I wanted to branch off the limits of the town and create straight in nature which is a public space too. My project's goal is about the awareness and protection of mount Hymettus. On the top on the mountain there is the ancient Temple of Zeus. I want to map a new path which will head from Monastery of Kaisariani until the Temple o Zeus on the top, in straight line. This has not only practical but also allegorical meaning. Kazatzakis in his book "Salvatores Dei" was comparing the struggle of life with ascent and motivating the humans to chose the difficult path that leads to the top. This is what I want to do. To show to the people that there are also alternative routes apart from the common way. I have already walked the footpath and I found out that is doable. I want to record the whole route until the top of the mountain in a non-stop video in real time with the help of drone technology. Every 1000 steps I will colour a stone with spray cans, as climbers do in order to mark the paths. For this I will need a step counter and an electronic compass. I will take a photo of each painted stone with a Polaroid camera and at the same time I will collect the pants I will find in my route in order to create a plant book.

After accomplishing my mission, I will present in an exhibition space the video of my process ( from my studio to the top of the mountain in real time, estimated about 3 hours), the plant book, a text which will support the reason I chose to do this project, a map of the new path I will create, the polaroid photos and some painted stones I will bring from the mountain. I will also show I big size painted canvas that will represent the mountain and the equipment I used for this project.   

''Nafplion Fish''

       Ο Νταλί, που κάποτε θαύμαζα γράφει στο προσωπικό του ημερολόγιο πως περιφρόνησε πολύ νωρίς τον θεό, τον Νίτσε, μα πρώτα απ'όλα την πατρική φιγούρα αν και μέσω αυτού έφτασε ο Ζαρατούστρα στα χέρια του. Ενστερνίστηκα και εγώ πολύ νωρίς αυτές τις απόψεις χωρίς πολύ σκέψη στην εφηβική μου ηλικία. Ο διαχωρισμός της εφηβικής ηλικίας επήλθε των εξομολογήσεων του Ρουσό, τον 18ο αιώνα και έγινε πλέον ξεκάθαρος μετά την αστικοποίηση, την βιομηχανική επανάσταση και την υποχρεωτική παιδεία. Η οικογένεια είναι η πρώτη κοινωνική ομάδα που εντασσόμαστε χωρίς άλλη επιλογή. Η πατρική φιγούρα, ιδιαίτερα στις πατριαρχικές κοινωνίες είναι η πρώτη μορφή εξουσίας που γνωρίζει το άτομο. Λογικό επακόλουθο είναι η αμφισβήτηση αυτής της φιγούρας κατά την διάρκεια της εφηβείας στον μοντέρνο τρόπο ζωής. Αυτό έκανα και εγώ πολύ νωρίς και μάλιστα σε ακραίο βαθμό. Προσπάθησα να ενταχθώ σε άλλες ομάδες δίχως αρχηγούς, το Χιπ Χοπ, το σκέιτ, την αναρχία, μα ήταν μάταιο. Πάντα κάποιος προσπαθεί να επιβάλει την άποψη του και όχι πάντα με κακές προθέσεις αλλά αυτό με έφερε σε απόγνωση οπότε αφοσιώθηκα στην τέχνη χαμένος στα συμπλέγματα της εφηβείας.  Η ενηληκίωση μου ακολούθησε την εγκατάλειψη της οικογενειακής στέγης. Έριξα ''μαύρη πέτρα'' πίσω μου. Απαρνιόμουν τον θεσμό της οικογένειας σε τέτοιο βαθμό που όταν με ρωτούσαν γνωστοί για τους γονείς απέφευγα να απαντήσω και ζούσα σαν ορφανός ''Μόρισον'' μη χέσω. Οι δικοί μου πρέπει να ήταν πολύ στεναχωρημένοι αυτή την περίοδο. Οι γονείς δεν είναι αρκετοί στα μάτια των εφήβων και συμβολίζουν την καταπίεση ιδιαίτερα για όσους βιάζονται να μεγαλώσουν κάτι το αναμενόμενο. Η ευγνωμοσύνη απέναντι στην οικογενειακή εξουσία, η συγχώρεση και η ευχαριστία είναι πιο δύσκολη διαδικασία απ΄την εφηβική ''επανάσταση''. Η αναζήτηση μου στην νεαρή εφηβεία για το παρελθόν, τον Μάη του 68, τους χίπις και όσα οι γονείς μου έζησαν με έφεραν σε ακόμη πιο μεγάλη αμηχανία. Για όλα όσα πίστευα ενστικτωδώς είχαν και αυτοί κάποτε παλέψει αλλά αυτό δεν έφερε ειρήνη ανάμεσα μας, η επιταγή των χρόνων μου και η ρήξη των γενεών ήταν ισχυρότερη ανάγκη. Τα περισσότερα συμπλέγματα στην ενήλικη ζωή οφείλονται, θεωρώ, σε αυτή την δυσκολία. Ακόμη χειρότερη είναι βέβαια η κατάσταση για όσους δεν κατάφεραν να χειραφετηθούν κατά την διάρκεια της εφηβείας και αυτό είναι κάτι που παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό στην Μεσόγειο και αυτό έχει αντίκτυπο και σε έναν ''μάκρο'' χαρακτήρα ανωριμότητας κοινωνικών συνόλων και αποφάσεων. Οι συμπλεγματικοί ενήλικες, οι ζηλόφθονες, όσοι κατηγορούν εξωγενείς παράγοντες για την μη επίτευξη των στόχων τους και σε πιο ακραίες περιπτώσεις βλάπτουν τους συνανθρώπους τους, φτάνουν σε σημείο ακόμα και μαχαιρώσουν πισώπλατα φίλους τους για να ανέβουν και στην συνέχεια υποκρίνονται πως αγωνίζονται για το κοινό καλό αλλά με έναν βαθύτατο εγωισμό που έχει σκοπό καθαρά γαλονό-θηρικό, είναι αυτοί που είτε δεν χειραφετήθηκαν ποτέ είτε δεν συγχώρεσαν ποτέ την πατρική φιγούρα. Ίσως αν είχα διαβάσει λίγο ψυχολογία πέρα από χαζομάρες του εμπορίου να μπορούσα να τεκμηριώσω καλύτερα τις παραπάνω απόψεις αλλά η ζωή είναι πολύ μικρή για να διαβάσεις τον Λακάν και τον Γκουαταρί. 

      Είμαι πολύ τυχερός που έζησα τα παιδικά μου χρόνια πλάι σε έναν γλύπτη αν και είναι απ'τους πιο αδικημένους που γνωρίζω. Είμαι παράλληλα περήφανος γιατί εως τώρα δεν χρησιμοποίησα ποτέ τίποτα παραπάνω απ`τις γνώσεις που μου παρέδωσε ο πατέρας μου για να ανέλθω στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι. Ήταν ένας και απ'τους λόγους εκτός απ'την γκραφιτάδικη καγκουριά που έκρυβα την ταυτότητα μου. Αν και πιθανότερο ήταν αν χρησιμοποιούσα το όνομα του πατέρα μου να έφερνε αρνητικά αποτελέσματα λόγο της ιδιοσυγκρασίας του. Οπότε μπορώ να λέω ότι εως τώρα ότι έχω καταφέρει, αν έχω καταφέρει κάτι, είναι με το ''σπαθί'' μου. Ανάμεσα μας σίγουρα υπήρχε ένας ανταγωνισμός που οφειλόταν στα συμπλέγματα και των δυο μας. Αυτό όμως πλέον αποτελεί παρελθόν. Και ενώ είχα σκοπό να τον ξεπεράσω κατάλαβα πως αυτό είναι μάταιο. Η άδεια του αλλά και η διάθεση μου να επιζωγραφίσω το σκουριασμένο, ξεχασμένο ψάρι που είχε φιλοτεχνήσει στην ηλικία μου ήταν απόδειξη αυτής της ''λευκής σημαίας''. Αν και ακόμα θεωρώ ασέβεια το να επεμβαίνω στο έργο κάποιου άλλου καλλιτέχνη, εδώ είναι θέμα συνέχειας και DNA. Σαν ο γιος του φούρναρη να βάλει ένα ακόμα συστατικό στην παραδοσιακή συνταγή. Το ψάρι αυτό που είναι φτιαγμένο από πεταμένα μέταλλα, απομεινάρια θερμοσίφωνα και άλλα υλικά είχε εκτεθεί σε δημόσιο χώρο στο λιμάνι του Ναυπλίου την δεκαετία του 80. Περισσότερες πληροφορίες δεν θυμάται ο καλλιτέχνης να μου δώσει.

Sculpture made in the 80s by the artist Georges Megoulas, paited over by Cacao Rocks in 2017

 ''Les Sensations''

Paris, SAE Institute, 2017.

        Το Παρίσι το φοβόμουν, αν και από εκεί είναι η μητέρα μου, αλλά εγώ μεγάλωσα σε χωριό. Ειδικά την τελευταία φορά που είχα πάει το 2015 πέρασα χάλια. Mουντό, αχανές, κρύο, βρώμικο, αλλά μάλλον έφταιγε η παρέα. Είναι πολύ σημαντική η ποιότητα της παρέας στα ταξίδια. Βέβαια, δεν ανταγωνίζεται την εγγυημένη μοναξιά. Αυτή την φορά ταξίδεψα με τον Τζότζο, έναν απ' τους πρώτους καλούς μου φίλους στην Αθήνα και έναν απ' τους πρώτους Αθηναίους που έδωσαν σημασία σε αυτό που κάνω. Τότε έφτιαχνα γλυπτά με αφρό πολυουρεθάνης, ξύλο και μαλλί, δεν είχαν καμία τύχη όμως ή ίσως τα παράτησα νωρίς. Θυμάμαι τον ενθουσιασμό μου όταν ξεκίνησα να φτιάχνω ροζ γλυπτά μεσαίου μεγέθους από γύψο, ήμουν σίγουρος για την επιτυχία τους και ο Τζότζο το ίδιο. Μου έδωσε την ευκαιρία τότε με την χορηγία της SAE Αθήνας να φτιάξω δύο μεγάλα γλυπτά από γύψο κατά την διάρκεια του φεστιβάλ Synch του 2009, που διοργάνωνε ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, παλιός φίλος κι αυτός του αδερφού μου Σωκράτη απ' τα χρόνια της Μπολόνια. Τα γλυπτά ήταν ένα ζευγάρι γιγάντιων ακουστικών και μια τεράστια κασέτα ήχου. Τα έφτιαξα επιτόπου κατά την διάρκεια του φεστιβάλ με την βοήθεια της Μαρίας και της Ελίζας, δίχως αυτές δεν θα τα κατάφερνα. Δεν ξέρω αν ήταν και τόσο καλή ιδέα γιατί η βρώμικη διαδικασία του γύψου δεν ήταν τόσο φέστιβαλ φρέντλι όπως το γκραφίτι. Την επόμενη μέρα κατευθείαν ξεκινούσε το φεστιβάλ της Athens Voice και θα έπαιζε το νιού ρέϊβ συγκρότημα Exposed By Observers. Δεν είχα προλάβει να πάω να μαζέψω τα υπερμεγέθη ακουστικά και την τεράστια κασέτα απ' την Τεχνόπολη και αφού τα είδαν παρατημένα δίπλα στο φουγάρο οι E.B.O. ζήτησαν να τα τοποθετήσουν πάνω στην σκηνή κατά τη διάρκεια του λάϊβ τους. Ενθουσιάστηκα! Οι E.B.O. και οι Mary and the Boy ήταν τα αγαπημένα μου σχήματα τότε στην Αθήνα. Νομίζω υπάρχει ακόμα στο διαδίκτυο το βίντεο από αυτή την συναυλία. Τότε είχα μπει στην ροζ μου περίοδο που τελείωσε την πρώτη Απριλίου του '14. Ύστερα μπήκα στην μπλε που νομίζω και αυτή φτάνει στο τέλος της. Γραφικό να ονοματίζεις καλλιτεχνικές περιόδους με χρώματα αλλά έτσι είναι. Θυμάμαι συναντούσα φίλους στον δρόμο και όταν με ρωτούσαν τι κάνω, απαντούσα ''Ψάχνω το τέλειο ροζ''. 

        Τα έφερε έτσι ο χρόνος λοιπόν και βρέθηκα πάλι με τον Τζότζο να κάνω μια τοιχογραφία για την σχολή της SAE στο Παρίσι. Ήθελε να μείνουμε στην Μονμάρτη, δεν μου άρεσε η ιδέα στην αρχή, την βρήκα πολύ τουριστική γειτονία αλλά είχε δίκιο. Την πρώτη κιόλας μέρα πέτυχα στον δρόμο τον τραγουδιστή των Queens Of The Stone Age και ήπιαμε μπύρα στο μπαρ Chez Ammad, πριν μας το συστήσει ο Κρέοντας που ξέρει καλά την νύχτα στο Παρίσι. Απέναντι βρήκα πεταμένα στο δρόμο δεκάδες αρνητικά στένσιλ με στοίχους του Μπέκετ και συνθήματα κατά της αστυνομίας. Πήρα ένα για ενθύμιο. Είχαν μάλλον ξεσπιτώσει κάποιον street artist όπως-όπως και η πραμάτια του βρέθηκε στον δρόμο. Ο Τζότζο απογοητεύτηκε όταν του εξήγησα πως τα σχέδια που βλέπουμε στους τοίχους είναι προκατασκευασμένα, κολλημένα paste up και στένσιλ. 

       Την επόμενη μέρα πήγαμε στην σχολή για να ξεκινήσω τις εργασίες, άλλαξα γνώμη για τα χρώματα και πήγα στο All City να αντικαταστήσω όλα τα σπρέι. Ο χώρος και ο γκρίζος καιρός με έκανε να θέλω να φωτίσω την παλέτα μου σαν του Γκογκέν. Το All City είναι κοντά στην Rue du Chemin Vert που μένει η ξαδέλφη μου Εστέλ αλλά δεν είχα χρόνο να την δω εκείνη την μέρα. Στο σπίτι της μέναμε πριν δέκα χρόνια με την Εύα και τον Κρέοντα. Κάθε πρωί παίρναμε ένα  ζεστό ποτό απ' το μικρό καφέ απέναντι και πηγαίναμε κατευθείαν για βόλτα στο νεκροταφείο Pere lachese. Τσακωνόμασταν ποιος θα βγάλει τα γάντια του να στρίψει δίπλα στον τάφο του Chopin, στάζαμε στον τάφο του Morrison, φιλιόμασταν στον τάφο του Μολιέρου και φιλούσαμε την πέτρα στον τάφο του Όσκαρ Ουάιλντ. Είχα ξεχάσει πόσο ωραίο μπορεί να είναι αυτό το Παρίσι ακόμα και όταν είναι κρύο. Νιώθεις όλη αυτή την αύρα και αυτά τα φαντάσματα γύρω σου. Το 1871 μοιάζει να μην είναι τόσο μακρινό και το να φοράς μυτερά παπούτσια τραγουδώντας στην οδό Ριβολί δεν είναι μια περίεργη καθιμερινότητα. 

       Πίσω στην σχολή έπρεπε να σχεδιάσω τον οδηγό. Είχαμε συνεννοηθεί να ζωγραφίσω στον τοίχο αντικείμενα που να έχουν σχέση με την σχολή, στην αρχή δέχτηκα αλλά μετά το μετάνιωσα. Έπρεπε τώρα να τους πείσω να με αφήσουν να κάνω ό,τι θέλω. Ο Τζότζο είχε την ιδέα αντί για εργαλεία και αντικείμενα να σχεδιάσω τις αισθήσεις και έτσι τα κατάφερα να τους αλλάξω γνώμη. Περίμενα να αδειάσει η σχολή για να μείνω μόνος μου και να κάνω τον οδηγό με μολύβι. Μου πήρε τρεις μέρες και μείναμε όλοι ευχαριστημένοι απ' το αποτέλεσμα. "Είναι πιο ωραίο απ' την τοιχογραφία μου στην Αμερική", είπα στον Τζότζο και νομίζω πως συμφώνησε. Σπάνια είμαι ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα.

       Ο Τζοτζο με πληροφόρησε πως μας προσέφεραν δύο εισιτήρια για τους Μετάλικα. Σιχαίνομαι τους Μετάλικα και βαριέμαι το Μέταλ αφάνταστα αλλά έπρεπε να πάω να του κάνω παρέα. Του το χρωστούσα άλλωστε. Βρεθήκαμε σε ένα κατάμεστο στάδιο περικυκλωμένο από οπλοφόρους λόγω των τρομοκρατικών. Το μέταλ είναι η κραυγή της κιθάρας του Χέντριξ, το βάθος των Iron Butterfly, η μαυρίλα των Black Sabath που έγινε μανιέρα. Μαζί και με την κουλτούρα των RPG και της αισθητικής της μυθολογίας του Τόλκιν που έδωσε μια εναλλακτική πραγματικότητα στους περιθωριοποιημένους εφήβους του '70. Το να συνεχίζουν όμως να ταυτίζονται οι έφηβοι με αυτήν μου προκαλεί μια θλίψη. Η χρωματιστή κραυγή των Who με είχαν αγγίξει πιο πολύ στην εφηβεία μου. Ο όρος Heavy Metal προήλθε από μια κριτική μετά την θρυλική συναυλία που ο Jimi έκαψε την κιθάρα του. To άρθρο έγραφε ''ήταν σαν να ακούς ένα βαρύ μέταλλο να πέφτει απ΄τον ουρανό''. Βέβαια αυτός ο ήχος δεν έχει καμία σχέση με αυτό που λέμε Μέταλ σήμερα. Το ίδιο όμως δεν έγινε με την πάνκ, το ραπ ή ακόμα και το street art. Ξεκίνησαν σαν μια κραυγή και κατέληξαν μανιέρα. Εμφανίστηκα λοιπόν και εγώ να ακούσω την μαύρη βαριά μέταλ των Μετάλικα, με το γαλάζιο κοστουμάκι μου. Σαν την μύγα μες το γάλα. Στην αρχή ένιωθα πως είμαι στην κερκίδα κάποιου αγώνα ποδοσφαίρου με αμφίεση αντίπαλης ομάδας. Το έδαφος έτριζε σαν σεισμό απ' το δυνατό μπάσο. Μεγάλοι κύβοι οθόνες ανεβοκατέβαιναν πάνω απ' την σκηνή και σε κάποιο σημείο βγήκαν κάτω απ' την κυκλική σκηνή καμιά πενηνταριά drones με ένα έντονο λευκό φως. Τα ιπτάμενα φωτάκια έκαναν έναν κυκλικό χορό πάνω απ' τον τραγουδιστή και μετά σκορπίστηκαν άτακτα. Πραγματικά εντυπωσιακό, σίγουρα θα το δούμε πολύ στα μεγάλα θεάματα του μέλλοντος. Απορώ ποιος το σκέφτηκε και πως το έκαναν. Πραγματικό έργο τέχνης με την βοήθεια της τεχνολογίας.

       Την επόμενη μέρα καθάρισα την τοιχογραφία και φωτογραφήθηκα μπροστά της με τον συμπαθέστατο καθηγητή Philippe Labroue και επιτέλους κατάφερα να βρω λίγο χρόνο να δω τους συγγενείς μου. Πήρα το μετρό απ' την Pigalle για το Pere Lachaise. Σαν να μην πέρασε μια μέρα. Το μικρό καφέ είχε κλείσει αλλά είχαν ανοίξει άλλα πιο όμορφα με ζωντανή μουσική. Δίπλα στο διαμέρισμα της Εστέλ χτίστηκε ένα σούπερ μάρκετ αλλά το βρήκα αμέσως παρά την αλλαγμένη όψη του. Τα ανήψια μου, ο Robin και ο Thomas είχαν γίνει δυο μέτρα και το καινούριο κτήριο που ψήλωσε δίπλα είχε κρύψει την θέα του Παρισινού ουρανού. Κατά τα άλλα όλα ήταν ίδια, η Εστέλ, οι πίνακες της μακαρίτισσας Νανούκ στους τοίχους, τα βιβλία για τον George Lepape στην θέση τους και οι καρτ ποστάλ με τους πίνακες του Henri Rousseau στον τοίχο της τουαλέτας. Πώς να μην γίνεις καλλιτέχνης σε αυτή την οικογένεια; Ο Robin σπούδαζε ήδη αρ πλαστίκ στο Παρί 8. Φτιάχνει τα δικά του ρούχα και θέλει να κάνει περφόρμανς με χορό και σπρέι. Ίδιος εγώ στην ηλικία του αλλά πιο όμορφος και ψηλός. Το κρασί όπως πάντα καλό και το γλυκό της Εστέλ όπως πάντα φτιαγμένο με αγάπη αλλά άνοστο. Είχα τότε ένα ντεζά βου όταν μας ρώτησε αν είναι καλό. Όλοι γελάσαμε χωρίς να πούμε κάτι αλλά το καθαρίσαμε στο άψε σβήσε. Έπρεπε να φύγω να προλάβω το τελευταίο μετρό.

        Την επόμενη μέρα έπρεπε να βρω τον συλλέκτη και φίλο μου Alex C. ήθελε να πάμε βόλτα αλλά εγώ το μόνο που ήθελα να κάνω στον ελεύθερο χρόνο μου στο Παρίσι ήταν για πολλοστή φορά να επισκεφτώ το Pompidou. Βρήκε την ιδέα μου καλή και συμφωνήσαμε να βρεθούμε εκεί. Ο Alex ήθελε να δει την έκθεση του David Hockney και εγώ απλά να προσκυνήσω το γραφείο του Μπρετόν. Για τον Hockney λίγα γνώριζα. Και τα πορτραίτα δίπλα στις πισίνες δεν με εντυπωσίαζαν αλλά όταν είδα την εξέλιξη του έργου όλα έβγαλαν νόημα. Αχ, αυτά τα χρώματά του, η παλέτα του! Όταν τα είδα ένιωσα ακόμη περισσότερη σιγουριά για την τοιχογραφία μου στην SAE. Πολύ τον ζήλεψα, ζωγραφίζει ως τα ογδόντα του και είναι όλα τόσο όμορφα και φρέσκα. Τα πρώιμα έργα του είναι φανταστικά και τα κολάζ του τόσο μπροστινά. Στον κάτω όροφο, προς έκπληξη μου έπεσα πάνω σε ένα έργο του Έλληνα ζωγράφου Απόστολου Γεωργίου και αυτό στην  ίδια φωτεινή παλέτα απεικονίζοντας τρεις φιγούρες που προσπαθούσαν να μην βραχούν. Στην έξοδο μας προς το γκιφτ σοπ, δίπλα στους καταλόγους εντόπισα ένα βιβλιαράκι με σημειώσεις του Καβάφη, μεταφρασμένες στα Γαλλικά, απ`τις εκδόσεις Fata Morgana, με τον τίτλο ''L'art ne ment-il pas toujours?''. Το πήρα δίχως δεύτερη σκέψη. Αργότερα έμαθα πως ο David Hockney είναι θαυμαστής του Καβάφη και είχε μάλιστα κάνει ένα πορτραίτο του αλεξανδρινού ποιητή. Ίσως λόγο της  νεο-ιστορικά πρώιμης εκδήλωσης της ομοφυλοφιλίας του.
      Αυτό ήταν, πήρα την τζούρα έμπνευσής που χρειαζόμουν. Όποτε επισκέπτομαι το κέντρο Πομπιντού παίρνω την αύρα που χρειάζομαι για να ελπίζω και να δημιουργώ τουλάχιστον για δύο χρόνια στην μακρινή πραγματικότητα της Ελλάδας. Φαντάσου να έμενα εδώ και να επισκεπτόμουν όλες τις εκθέσεις. Αλλά τον ήλιο, την θάλασσα και το δράμα της Ελλάδας ποιος το αποχωρίζεται; Ο Alex επέμενε να πάμε στο αγαπημένο του εστιατόριο. Είχα υποσχεθεί στον Robin να πάμε στο Μπελβίλ για γκραφίτι αλλά δεν μπορούσα να χαλάσω το χατίρι του Alex, έκανε τόσο δρόμο να με δει.Πήγαμε στο Bouillon Chartier κοντά στον σταθμό του μετρό Grands Boulevards. Mου θύμισε το Grand Restaurant του Louis Defunes, μακάρι να ήταν και ο αδερφός μου ο Αριστοτέλης εδώ, που τώρα είναι σεφ στην Κέρκυρα. Το ντεκόρ και η γεύση του φαγητού ίδια απ' το 1896. Υπέροχο! Πήρα το θάρρος να μιλήσω για το νέο  πρότζεκτ που ετοιμάζω στον Alex, μάλλον και αυτός γι' αυτό ήθελε να με δει. Ενθουσιάστηκε! Δεν το περίμενα. Μου έδωσε και επιπλέον ιδέες. Είναι αρχιτέκτονας και η μητέρα του ήταν ζωγράφος όποτε κάτι ξέρει παραπάνω από εμένα. 

          Έπρεπε να γυρίσω στην ρουτίνα της Αθήνας να συνεχίσω τις δουλειές μου και να μην χάσω την συναυλία του Παύλου και του Γιάννη στην Τεχνόπολη. Μου έκαναν την τιμή να ποζάρουν για την αφίσα τους μπροστά στο έργο μου. Θα ήταν αυθάδεια να μην είμαι εκεί. Στο αεροπλάνο του γυρισμού διάβασα τις σημειώσεις του Καβάφη. Το Παρίσι θα είναι στην θέση του, άλλωστε. Δεν τα κατάφερα να πάω για βάψιμο με τον Robin. Θα βάλω τα δυνατά μου να επιστρέψω σύντομα.

 Nicolas, Cyrielle, Estelle, Robin, Thomas, Philippe, Alex & Jojo, merci beaucoup et à bientôt!

''Φίδι Πίθηκος & Αητός'' 

Αθήνα 2017 

''Stadiou my Home''

Athens 2017

Photograph - Louisa Gouliamaki

''Switch''

''Mediterranea 18'' 

Palm trees have been affected by a parasite in the last few years, the red beetle with the proboscis that exterminates these trees. The environment is in danger and we need to protect it. Man is like this beetle, destroying everything in his passage through cities, wars and pollution. The peoples of the Mediterranean must take care of our home, ''the Mediterranean'' that unites us. I wrote the word HOME and then used the dead branches of a palm tree for stencil as a second layerl in the mural. As a third layer,I created a map without borders, following the Mediterranean coastline. The branches of this palm tree were also used to make a primitive pyramid and placed in front of the Hoxha's great pyramid.

Μέλη της Ελληνικής αποστολής στα Τίρανα για την Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών της Ευρώπης και της Μεσογείου σχηματίζουν απροκάλυπτα με τα χέρια τους τον ''αλβανικό αετό'' 

''Mumja''

        Γύρισα σχεδόν όλα τα Τίρανα για να βρω κάποιο ωραίο σποτ για να βάψω αλλά τελικά κατέληξα στην Πυραμίδα του Χότζα. Ίσως ένα απ'τα πιο κεντρικά σημεία των Τιράνων, δίπλα στο προεδρικό μέγαρο. Στο ταξίδι που κάναμε όλοι οι καλλιτέχνες της Μπιενάλε απ'το Μπάρι ως τα Τίρανα διαπίστωσα πως ένα στοιχείο που ενώνει τους Μεσογειακούς λαούς αλλά και το περιβάλλον, εκτός από την Θάλασσα είναι και τα φοινικόδεντρα. Οι φοίνικες τα τελευταία χρόνια έχουν προσβληθεί από ένα παράσιτο, το κόκκινο σκαθάρι με την προβοσκίδα που εξολοθρεύει αυτά τα πανέμορφα δέντρα. H ζωή στην θάλασσα κινδυνεύει, το ίδιο και το περιβάλλον που πρέπει να προστατεύουμε. Ο άνθρωπος είναι σαν αυτό το σκαθάρι, καταστρέφει τα πάντα στο πέρασμα του με τις πόλεις, τους πολέμους και την μόλυνση. Οι λαοί της Μεσογείου πρέπει να φροντίσουμε πιο πολύ το σπίτι μας τη Μεσόγειο που μας ενώνει. 

        Οι συνθήκες που υλοποίησα την ιδέα μου δεν ήταν και οι καλύτερες αλλά έβαλα τα δυνατά μου. Μια σκάλα που ζύγιζε όσο 5 σιδερένια ποδήλατα, δυο κολλημένα σκουπόξυλα για κοντάρι και χρώματα που είχαν περισέψει απ' τα σκηνικά μιας θεατρικής παράστασης και πολύ βροχή.  Έγραψα λοιπόν την λέξη HOME που ήταν και η θεματική της μπιενάλε και στη συνέχεια κλάδεψα έναν παρατημένο φοίνικα που ήταν δίπλα στο προεδρικό μέγαρο. Χρησιμοποίησα τα νεκρά κλαδιά του φοίνικα σαν στένσιλ σαν δεύτερο επίπεδο στην τοιχογραφία μου και στη συνέχεια έκανα μια γραμμή ακολουθώντας την ακτογραμμή της μεσογείου και έτσι σχημάτισα έναν τύπο χάρτη δίχως σύνορα μονάχα ακτογραμμή. Όπως και θα έπρεπε να είναι οι χάρτες του κόσμου. Τα κλαδιά αυτού του φοίνικα χρησιμοποίησα επίσης για να φτιάξω μια δική μου πρωτόγονη πυραμίδα που ίσως θυμίζει και ινδιάνικο τίπι και το τοποθέτησα μπροστά στην μεγάλη πυραμίδα του Χότζα που μοιάζει να ήρθε από το μέλλον επηρεασμένη από τον φουτουρισμό και τον κονστρουκτιβισμό. Φορώντας αυτό το τίπι πάνω μου έκανα κάμποσες βόλτες γύρω απ'την πυραμίδα ξαφνιάζοντας τους περαστικούς που μάλλον με πέρασαν για τρελό. Τρελός μου φαίνεται και μένα ο τρόπος που ζούμε πια. 

        Ευχαριστώ πολύ όσους με εμπιστεύτηκαν για να είμαι μέλος τις ομάδας της Ελληνικής αποστολής στα Τίρανα για την Μπιενάλε νέων καλλιτεχνών της Ευρώπης και της Μεσογείου. Και Ευχαριστώ ιδιαίτερα όσους με βοήθησαν, τον σκηνοθέτη Θαναση Καφετζή, την Αρχιτέκτονα Άρτεμις Παπαχρήστου, τον Έρτι και την Γιόρα. Χάρηκα πολύ που μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω νέους καλλιτέχνες με τα ίδια όνειρα και ελπίδες από όλες τις χώρες της Ευρώπης και τις Μεσογείου και φυσικά να γνωρίσω τα Τίρανα που είναι μια πόλη με πολλές αντιθέσεις αλλά και ιδιαίτερη ανάπτυξη. Τα Τίρανα νομίζω είναι η πόλη με τους περισσότερους αλλοδαπούς ελληνόφωνους εκτός Ελλάδας και αυτό θα έπρεπε να το σεβόμαστε και να εστιάσουμε περισσότερο στην Ελληνοαλβανική φιλία.